ต้องยอมรับเลยว่าคนสูงวัยหรือผู้สูงอายุ เป็นวัยที่ร่างกายเริ่มเกิดการเปลี่ยนแปลง นั่นจึงส่งผลทำให้ผู้สูงวัยเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่าง ๆ ได้ง่ายกว่าคนวัยอื่น ที่สำคัญยังมีเรื่องของการเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์เข้ามาเกี่ยวด้วย

หากผู้สูงอายุขาดการออกกำลังกาย จะเกิดอะไรขึ้น

แต่โรคร้ายหรือแม้แต่การเปลี่ยนแปลงทางด้านอารมณ์ เรื่องนี้โรงพยาบาลพญาไท3 ได้มีการระบุเอาไว้ อาการดังกล่าวสามารถลดความเสี่ยงได้ด้วยการออกกำลังกาย ถึงแม้ว่าอาจจะไม่ได้เป็นปัจจัยที่ช่วยได้แบบ 100% แต่มันก็ดีกว่าการนั่งหรือนอนเฉย ๆ อยู่กับที่อย่างแน่นอน

หากผู้สูงอายุอยู่แต่กับที่ ไม่ยอมเคลื่อนไหวร่างกายบ้าง สิ่งที่ตามมาคือจะทำให้ร่างกายไม่กระฉับกระเฉง ทำอะไรด้วยความเชื่องช้า ทั้งยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรค เช่น ความดันโลหิตสูง, เบาหวาน, โรคอ้วน เป็นต้น โดยการออกกำลังกายผู้สูงอายุสามารถแบ่งออกได้ 4 รูปแบบ ดังนี้

1. ช่วยเพิ่มการไหลเวียนโลหิต ช่วยการทำงานของระบบหัวใจและหลอดเลือด
2. เพิ่มความแข็งแรงให้กับกล้ามเนื้อ และข้อส่วนต่าง ๆ
3. ป้องกันอาการข้อติด ช่วยให้ข้อทำงานได้ดีขึ้น
4. ฝึกการทรงตัวที่ดี

ผู้สูงอายุออกกำลังกาย มีประโยชน์ยังไง?

• ช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตทำงานได้ดี จึงช่วยให้ลดความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ และช่วยให้ไม่เป็นลมหน้ามืด
• ช่วยให้อวัยวะในร่างกายทำงานดีขึ้น
• สร้างภูมิต้านทานและต้านทานโรค
• ช่วยควบคุมน้ำหนัก
• ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น

• ช่วยชะลอความชรา ลดความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร
• ผ่อนคลายความเครียด ความกังวล ทำให้สุขภาพจิตดีขึ้น
• ช่วยให้คล่องแคล่ว ลดความเสี่ยงต่อการหกล้ม และทรงตัวได้ดี
• มีผลต่อสมองและจิตใจ ทำให้นอนหลับพักผ่อนได้ง่าย

ผู้สูงอายุต้องเริ่มออกกำลังกายอย่างไร

นอกจากนี้การที่ผู้สูงอายุได้ออกไปเดินเล่นหรืออออกกำลังกาย ยังช่วยให้ผู้สูงอายุได้เข้าสังคม ได้พบผะผู้คน ที่ช่วยสร้างสุขภาพจิตที่ดีได้โดยตรงนั่นเองค่ะ

ซึ่งก่อนที่ผู้สูงอายุจะเริ่มต้นออกกำลังกายแบบจริงจัง ควรที่จะสำรวจร่างกายและเตรียมความพร้อมให้ดีก่อน ยิ่งมีโรคประจำตัวด้วยแล้วก็ต้องเข้าพบแพทย์เจ้าของไข้เพื่อขอรับคำแนะนำเกี่ยวกับการออกกำลังกายที่เหมาะสม เพราะผู้ป่วยบางโรคอาจเกิดอาการกำเริบได้ และเพื่อป้องกันอันตรายควรเริ่มต้นการออกกำลังกาย ดังนี้

1. ตรวจสุขภาพก่อนออกกำลังกาย
2. หลีกเลี่ยงการออกกำลังที่ต้องเกร็งกล้ามเนื้อมากเกินไป
3. หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายที่ต้องมีการปะทะ หรือการแข่งขัน เช่น การต่อยมวย, การวิ่งมาราธอน เป็นต้น เพื่อป้องกันอันตราย

ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายอย่างน้อยกี่นาที

ผู้สูงอายุควรออกกำลังกายอย่างต่อเนื่องประมาณ 30 – 45 นาที แต่ทั้งนี้ก็ควรเริ่มต้นด้วยระยะเวลาน้อย ๆ ก่อน เพื่อให้ร่างสามารถปรับความสมดุลได้ อาจจะเลือกเป็นการเต้นแอโรบิคแบบเบา ๆ 150 นาที/สัปดาห์ หรือกิจกรรมที่ช่วยเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ สัปดาห์ละ 2 วัน หรือเลือกออกกำลังกายตามความไหวของร่างกายแต่ละคน

โดยขั้นตอนในการออกกำลังกายของผู้สูงอายุ ก็คล้ายกับการออกกำลังกายของคนทั่วไป คือเริ่มด้วยการอบอุ่นร่างกายประมาณ 10 นาที เพื่อเตรียมกล้ามเนื้อ จากนั้นปรับระดับความเข้มข้นของการเคลื่อนไหวอีกประมาณ 20 นาที แล้วจบด้วยการคูลดาน์อีกประมาณ 5 – 10 นาที เพื่อให้เลือดไหลกลับสู่หัวใจและสมองเพื่อลดอาการปวดศีรษะ เวียนศีรษะ

ข้อควรระวัง

อย่างที่ได้บอกไปว่าผู้สูงอายุจะมีสมรรถภาพทางด้านร่างกายที่แตกต่างกับหนุ่มสาว ดังนั้นจำเป็นต้องงดทำกิจกรรมที่ก่อให้เกิดความเสี่ยง ออกแรงแต่พอดี เพื่อเป็นการลดโอกาสบาดเจ็บ ที่สำคัญหากเหงื่อออกมากเกินไปก็อาจทำให้เกิดภาวะขาดน้ำ หรือหัวใจวายเฉียบพลันได้ ที่สำคัญจะต้องปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนการออกกำลังกายด้วยนะคะ

หากบ้านไหนที่มีผู้สูงอายุอยู่ในความดูแล ก็อย่าลืมชักชวนพวกเขาให้มาออกกำลังกายเพื่อสุขภาพร่ากายที่แข็งแรงและสภาพจิตใจที่ดีขึ้นนะคะ แต่ทั้งนี้ก็ต้องทำด้วยความระมัดระวังและดูแลอย่างใกล้ชิด แต่หากใครอยากจะเพิ่มความมั่นลองเลือกทำประกันสุขภาพไว้สักตัว ก็สบายได้ไปเปราะใหญ่ ๆ เลยล่ะค่ะ